تحلیل درباره تصادفات جاده ای و رویکرد اقلیمی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی: جاده فیروزکوه ـ ساری

بر اساس آمارهای موجود، هر ساله هزاران نفر در اثر تصادفات جاده ای جان خود را از دست می دهند و یا معلول می شوند. مطابق آخرین آمارها در ایران سالیانه به علت تصادفات جاده ای بیش از 22000 نفر جان خود را از دست می دهند که این امر فاجعه ای ملی محسوب می شود. در این مقاله، تصادفات جاده ای محور فیروزکوه ـ ساری در وضعیتهای جوی بارانی، برفی، یخبندان و مه آلود در یک دوره سه ساله(1372- 1374) بررسی شده است. به منظور بررسی نقش این پدیده ها در بروز تصادفات جاده ای از داده های ساعتی مربوط به ایستگاههای هواشناسی فیروزکوه، قراخیل قائمشهر و دشت ناز ساری نیز استفاده شد؛ همچنین وضعیت جوی لحظه وقوع تصادف با استفاده از این داده ها تعیین شد و اطلاعات تفصیلی مربوط به تصادفات در دوره مطالعه شده نیز از بانک اطلاعات تصادفات جاده ای نیروی انتظامی استخراج شد. در این مقاله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی gis، نقشه پراکندگی تصادفات و همچنین نقشه احتمال خطر تصادف در هر یک از وضعیتهای برفی، بارانی، یخبندان و مه آلود تهیه شد. براساس نتایج حاصل از نقشه های احتمال خطر تصادف، بیشترین احتمال آن هنگام ریزش باران در کیلومترهای 125 و 130، زمان بروز پدیده یخبندان در کیلومتر40، زمان ریزش برف در کیلومترهای 29، 30، 40 و زمان بروز پدیده مه در کیلومترهای 98، 100، 106، 108، 109 و 110 بوده است. در نهایت با استفاده از نقشه های احتمال خطر تصادف در هر یک از وضعیتهای جوی بارانی، برفی، یخبندان، مه آلود و همچنین با استفاده از ضریب اهمیت هر یک از این پدیده ها با توجه به فراوانی تصادفات، نقشه نهایی احتمال خطر تصادف در وضعیتهای نامساعد جوی تهیه شد؛ سپس محور مطالعه شده به سه طبقه خطر متوسط، خطر زیاد و خطر بسیار زیاد پهنه بندی تقسیم گردید. بر اساس این پهنه بندی بیشترین احتمال خطر تصادف در کیلومترهای 35، 100، 108، 109، 110، 122، 125 و 130 در زمان وضعیتهای نامساعد جوی وجود دارد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که با افزایش تعداد روزهای برفی و یخبندان در سطح اطمینان 95 درصد افزایش معناداری در تصادفات از نظر فراوانی، شدت خسارات، تعداد کشته ها و مصدومان دیده می شود.